Τετάρτη 26 Ιουνίου 2013

Ο Μάρκος εκδικητής και «Ισοβίτης»

Είναι ένα αυτοβιογραφικό τραγούδι, όπως πολλά τραγούδια του Μάρκου, με τις συνήθεις δόσεις υπερβολής του, το οποίο έγραψε με αφορμή ένα γεγονός που σημάδεψε τη ζωή του.
Όταν ο Βαμβακάρης ήρθε στον Πειραιά το 1917 από τη Σύρο ήταν μόλις 12 χρόνων. Αφού έκανε διάφορες δουλειές του ποδαριού μέχρι το 1925, την επόμενη δεκαετία δούλεψε ως εκδορέας στα δημοτικά σφαγεία Πειραιώς - Αθηνών. Παράλληλα μάθαινε μπουζούκι στου Καραϊσκάκη, υποσχόμενος στον εαυτό του ότι αν δεν μάθει θα έκοβε τα δάχτυλά του με χασαπομάχαιρο. Την εποχή εκείνη ερωτεύεται την πρώτη του γυναίκα, την Ελένη Μαυροειδή (γνωστή με το όνομα Ζιγκοάλα). Ο Μάρκος Βαμβακάρης αποδείχθηκε ατυχέστατος στον γάμο του με τη Ζιγκοάλα. Τον απατούσε ακόμη και με τους καλύτερούς του φίλους, γεγονός που γινόταν αιτία να ξεσπούν άγριοι καβγάδες μεταξύ του Μάρκου και του αδελφού του, αλλά ο Μάρκος εξακολουθούσε να είναι ερωτευμένος μαζί της. Τελικά κατάλαβε ότι δεν πάει άλλο και αποφάσισε να χωρίσει με την Ελένη, όμως και μετά το διαζύγιο εκείνη εξακολουθούσε να τον βασανίζει, κυρίως με τις διαρκείς οικονομικές απαιτήσεις της.

Τη Ζιγκοάλα, όπως έλεγε ο Βαμβακάρης, τη μίσησε όσο καμία άλλη γυναίκα στον κόσμο. Ένα από τα πολλά τραγούδια που έγραψε για αυτήν είναι «Ο Ισοβίτης». Τραγούδι που υπόσχεται λυσσαλέα εκδίκηση στη γυναίκα που τον τυράννησε αφάνταστα και την αποφασιστικότητά του να τιμωρηθεί σκληρά, αρκεί να τη στείλει στον… άλλο κόσμο με οποιονδήποτε τρόπο.

«Ο Ισοβίτης» (1936)
Μουσική, στίχοι: ερμηνεία: Μάρκος Βαμβακάρης, Φράγκος


Στη φυλακή με κλείσανε ισόβια για σένα
τέτοιο μεγάλονε καημό επότισες εμένα
εσύ 'σαι η αιτία του κακού για να με τυραννούνε
οι πίκρες και τα βάσανα να με στριφογυρνούνε

Τώρα θα κάνω έφεση μήπως με βγάλουν όξω
κακούργα δολοφόνισσα για να σε πετσοκόψω
να σου 'χυνα πετρέλαιο κι ύστερα να σε κάψω
και μες στο ξεροπήγαδο να πάω να σε πετάξω

Εφτά φορές ισόβια τότε να με δικάσουν
και στη κρεμάλα τ' Αναπλιού εκεί να με κρεμάσουν.
Όλους συνόρκους δικαστές πλάνεψε η ομορφιά σου
με δίκασαν ισόβια για να γενεί η καρδιά σου

Με τη ραδιουργία σου μπουζούριασα το Χίτη
χωρίς να θέλω μ' έκανες να γίνω ισοβίτης
τέτοια μεγάλη εκδίκηση να την εξεμπουκάρω
όπως τον Έκτορα ο Αχιλλεύς τον έσερνε στο κάρο

Να υπενθυμίσουμε ότι ο Μάρκος, παρότι δεν πήγε σχολείο, είχε μια ιδιαίτερη σχέση με τη μυθολογία. Την αγαπούσε και τη διάβαζε σε κάθε ευκαιρία. Έχει μάλιστα στα τραγούδια του πολλές αναφορές σε αυτήν όπως και στο συγκεκριμένο.
Ο χίτης, ως γνωστόν,  ήταν μέλος της Οργάνωσης Χ, μετονομασία της Στρατιωτικής Οργανώσεως Γρίβα που ιδρύθηκε την περίοδο της γερμανικής κατοχής τον Ιούνιο του 1941, με εθνικιστικό, αντικομμουνιστικό και φιλοβασιλικό προσανατολισμό.  Στην περίπτωση όμως του Μάρκου αποκλείεται να αφορά την ομάδα Χ και αυτούς τους χίτες, αφού τον χωρίζουν χρόνια από την ίδρυση της ομάδας. Άρα, εδώ, ο Μάρκος, παρότι ακούγεται στο τραγούδι ξεκάθαρα η λέξη χίτης, δεν αφορά την παραπάνω έννοια, σε κάποιον άλλον απευθύνεται. Άγνωσται αι βουλαί του Μάρκου!

2 σχόλια:

  1. Αν το τραγουδι γραφτηκε το 36 και η οργάνωση Χ έγινε το 41 μάλλον υπάρχει προβλημα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ευχαριστούμε για την επισήμανση! Έγινε η δέουσα διόρθωση.

      Διαγραφή