Τρίτη 27 Μαρτίου 2012

Μπλουζ

Ο όρος μπλουζ αναφέρεται στη λαϊκή μουσική των μαύρων Αμερικανών. Ένα είδος που «γεννήθηκε» στις αφροαμερικανικές κοινότητες των νότιον πολιτειών των ΗΠΑ στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα και έφθασε στη δεκαετία του 1960 να αποτελεί το βασικό στοιχείο στην εξέλιξη της αμερικανικής μουσικής.
Μολονότι η συνοδεία οργάνων είναι σχεδόν καθολική, τα μπλουζ είναι κατά βάση φωνητικά. Περισσότερο λυρικά παρά αφηγηματικά, τα τραγούδια εκφράζουν κυρίως τη λύπη ή τη μελαγχολία στον έρωτα. Για πολλά χρόνια τα μπλουζ καταγράφονταν μόνο από μνήμης, ζωντανά και σε προσωπικό επίπεδο. Πρώτη τους εμφάνιση στο δέλτα του Βόρειου Μισισιπή μετά τον αμερικανικό εμφύλιο πόλεμο. Βασισμένα στις αφρικανικές ρίζες τους (μπαλάντες και ρυθμικούς χορούς) εξελίχθηκαν σταδιακά σε μουσική για έναν τραγουδιστή, που δημιουργούσε «διάλογο» ανάμεσα στη φωνή και στην κιθάρα του, τραγουδώντας έναν στίχο και απαντώντας οργανικά.
Επηρεάστηκαν από τα τραγούδια της δουλειάς και του αγρού, το ραγκτάιμ, τη θρησκευτική μουσική και την ελαφρά λαϊκή μουσική των λευκών. Ξεκίνησαν και παίχτηκαν κυρίως από νότιους έγχρωμους εργάτες της γης και οι πρώτες αναφορές στα μπλουζ χρονολογούνται από τη δεκαετία του 1890 ως τις αρχές του 1900. Το 1912 κυκλοφόρησε το τραγούδι «Memphis Blues», του Γουίλιαμ Κρίστοφερ Χάντι, το οποίο έγινε αμέσως πολύ δημοφιλές.
Τα πρώτα μπλουζ ακολουθούσαν, σε ό,τι αφορά το ρυθμικό τους πρότυπο, τον συχνά ακανόνιστο ρυθμό της φωνής, όπως φαίνεται σε ηχογραφήσεις της δεκαετίας του 1920, ακόμη και της δεκαετίας του 1930, από τους θρυλικούς Τσάρλι Πάτον, Μπλάιντ Λέμον Τζέφερσον, Ρόμπερτ Τζόνσον, Λάιτνινγκ Χόπκινς κ.ά. Οι πρώτες ηχογραφήσεις έγιναν στη δεκαετία του 1920 από μαύρες τραγουδίστριες όπως οι Μάμι Σμιθ, Με Ρέινι, Ίντα Κοξ Και Μπέσι Σμίθ.

Η μεγάλη οικονομική κρίση και οι δύο παγκόσμιοι πόλεμοι προκάλεσαν τη μεγάλη γεωγραφική εξάπλωση των μπλουζ. Στη δεκαετία του 1930 και του 1940 εκατομμύρια μαύρων άφηναν τον Νότο για τις πόλεις του Βορρά και τα μπλουζ προσαρμόστηκαν στο πιο καλλιεργημένο αστικό περιβάλλον. Η χρήση της ηλεκτρικής κιθάρας και η ενισχυμένη φυσαρμόνικα δημιούργησαν έναν συναρπαστικό ήχο, με μεγάλη συναισθηματική και ρυθμική ένταση.
Στις πόλεις του Βορρά, στο Σικάγο και στο Ντιτρόιτ, μπλουζίστες και σόλο κιθαρίστες όπως ο Μάντι Γουότερς, ο Γουίλι Ντίξον, ο Τζον Λι Χούκερ, ο Χόουλινγκ Γουλφ και ο Έλμορ Τζέιμς, έκαναν δημοφιλή τα μπλουζ του δέλτα του Μισισιπή, χρησιμοποιώντας όργανα όπως το μπάσο, τα ντραμς, το πιάνο και τη φυσαρμόνικα. Την ίδια περίοδο στο Χιούστον ο Τι-Μπόουν Γουόκερ και στο Μέμφις ο Ρίλεϊ «Μπι Μπι» Κινγκ καθιέρωσαν ένα νέο στυλ που συνδύαζε την τεχνική της τζαζ με το ρεπερτόριο και την τονικότητα του μπλουζ.
Τα μπλουζ άσκησαν επίδραση σε πολλά άλλα είδη μουσικής, με πρώτη την τζαζ, με την οποία άλλωστε είχαν μουσικές συγγένειες. Μουσικοί, των οποίων το έργο ήταν σταθμός στην ιστορία της τζαζ, όπως ο Τζέλι Ρολ Μόρτον και ο Λούις Άρμστρονγκ, χρησιμοποίησαν στοιχεία μπλουζ στη μουσική τους. Στη σόουλ και στη ρυθμ εντ μπλουζ είναι επίσης εμφανείς οι τονικότητες των μπλουζ, όμως τη μεγαλύτερη επιρροή την άσκησαν στη ροκ μουσική. Ο Έλβις Πρίσλεϊ χρησιμοποίησε στοιχεία παρμένα από τα μπλουζ, ενώ οι Ρόλινγκ Στόουνς, ο Έρικ Κλάπτον και πάρα πολλοί ακόμη Αμερικανοί και Βρετανοί καλλιτέχνες, κυρίως της δεκαετίας του 1960, επηρεάστηκαν από τη μουσική αυτήν.

The Very Best of Blues

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου