Το «Kοντσέρτο του Αρανχουέθ»

Χοακίν Ροντρίγο

Το «Kοντσέρτο του Αρανχουέθ» είναι ένα έργο για κλασική κιθάρα και ορχήστρα που συνέθεσε ο Ισπανός συνθέτης Χοακίν Ροντρίγο (1901-1999). Γραμμένο το 1939, είναι μακράν το πιο γνωστό έργο του Ροντρίγο, και η επιτυχία του τον εδραίωσε ως έναν από τους σημαντικότερους συνθέτες της Ισπανίας του 20ού αιώνα.
Το Adagio είναι πιθανόν το πιο διάσημο και πιο αναγνωρίσιμο μέρος του έργου, και έχει χρησιμοποιηθεί σε πολλές ταινίες, τηλεοπτικές εκπομπές, και διαφημίσεις. Κατά συνέπεια, πολλοί άνθρωποι σίγουρα έχουν ακούσει το Κοντσέρτο χωρίς να γνωρίζουν τον τίτλο ή τον συνθέτη του. «Το κοντσέρτο του Αρανχουέθ» ο Ροντρίγο το εμπνεύσθηκε από τους κήπους του Βασιλικού Παλατιού του Αρανχουέθ, ανοιξιάτικο θέρετρο και κήποι, που κτίσθηκε από τον Φίλιππο Β’ στο τελευταίο μισό του 16ου αιώνα και ανοικοδομήθηκε στα μέσα του 18ου αιώνα από τον Φερδινάνδο Δ’. Το έργο μεταφέρει τον ακροατή σε έναν άλλο τόπο και χρόνο μέσω της επίκλησης των ήχων της φύσης.
Το Κοντσέρτο αποτελείται από τρία μέρη: Allegro con spirito, Adagio and Allegro gentile.

Σύμφωνα με τον συνθέτη, το πρώτο μέρος είναι έμφορτο από ένα ρυθμικό πνεύμα και σφρίγος χωρίς τα δύο από αυτά τα θέματα να διακόπτουν τα γρήγορα βήματα. Το δεύτερο μέρος παρουσιάζει έναν διάλογο μεταξύ κιθάρας και σόλο οργάνων, και το τρίτο θυμίζει έναν ευγενή χορό.
Ο ίδιος ο Ροντρίγο περιγράφοντας το κοντσέρτο του, λέει ότι συγκεντρώνει «το άρωμα από τις μανόλιες, το κελάηδισμα των πουλιών, και το ανάβρυσμα των σιντριβανιών» στους κήπους του Αρανχουέθ.

Οι κήποι του Βασιλικού Παλατιού του Αρανχουέθ

Ο Ροντρίγο, τυφλός ήδη από τα τρία του χρόνια, λόγω επιπλοκών της διφθερίτιδας, ήταν πιανίστας. Δεν ήξερε κιθάρα, παρ’ όλα αυτά κατάφερε να αιχμαλωτίσει όλο το πνεύμα της ισπανικής κιθάρας.
Το κοντσέρτο έχει στο ενεργητικό του αναρίθμητες εκτελέσεις, μέχρι ακόμη και στην Ιαπωνία. Το 1991 ο Ισπανός κιθαρίστας του φλαμένκο Πάκο ντε Λουτσία έδωσε μεγαλύτερη έμφαση στη ρυθμική ακρίβεια του κοντσέρτου, σε διαφορετικό τόνο από τους κλασικούς κιθαρίστες, κάνοντας τον συνθέτη του, Ροντρίγο, να ομολογήσει ότι είναι η πρώτη φορά που το κοντσέρτο παίχθηκε με τόσο λαμπρό τρόπο.
Ο θρυλικός πιανίστας της τζαζ Τσικ Κορία χρησιμοποίησε την αρχή του δεύτερου μέρους ως εισαγωγή της δικής του σύνθεσης «Ισπανία». Το Modern Jazz Quartet έχει και αυτό πολλές ηχογραφήσεις του Κοντσέρτου. H Λιβανέζα τραγουδίστρια Φαϊρούζ έχει χρησιμοποιήσει επίσης τη μουσική του δεύτερου μέρους σε ένα από τα τραγούδια της «Le Bairut» (στη Βηρυτό). Επίσης, ο Έλληνας τραγουδιστής Ντέμης Ρούσσος χρησιμοποίησε την ίδια μουσική για το τραγούδι του «Follow me». Η Αιγυπτιοϊταλίδα τραγουδίστρια Δαλιδά είχε ένα τραγούδι με τίτλο «La Tua Aranjuez Voce», το οποίο περιέχει κομμάτια από τη μελωδία του δεύτερου μέρους. Οι Λεντ Ζέπελιν έχουν ενσωματώσει τη μουσική σε τραγούδι τους. Ο βιρτουόζος κιθαρίστας Κρις Άνταμς από το Ηνωμένο Βασίλειο κυκλοφόρησε μια σύγχρονη εκδοχή του δεύτερου μέρους στο άλμπουμ του με τίτλο «Intimacy» και το κομμάτι με τίτλο «Από την Ισπανία με αγάπη». Ακόμη η Αμάλια Ροντρίγκες, ο Χοσέ Καρέρας, η Νάνα Μούσχουρη και ο Αντρέα Μποτσέλι, και πολλοί άλλοι έχουν τραγουδήσει το Αντάτζιο.

Κοντσέρτο του Αρανχουέθ - Adagio

 

Αμάλια Ροντρίγκες - Mon amour

---