Τετάρτη 29 Μαΐου 2013

Γη ποτισμένη με ιδρώτα - Μητέρα Ινδία


Ας θυμηθούμε κάτι πολύ παλιό, προ αμνημονεύτων χρόνων. Σε μια εποχή λουσμένη από αθωότητα μικροί και μεγάλοι έκλαψαν με μαύρο δάκρυ και κατανάλωσαν πολύ μαντίλι για αυτή την ταινία.  Είχε γεμίσει χρώμα όλη η οθόνη, πόνο, φτώχεια και τα προβλήματα μιας μακρινής χώρας όπως η Ινδία έγιναν και δικά μας – βρίσκαμε πολλές ομοιότητες με την ατμόσφαιρα και το ινδικό περιβάλλον. Συμπονέσαμε τη Ναργκίς, και τον ηρωισμό της, που ενσαρκωνόταν μέσα στον ρόλο αυτής της βασανισμένης μάνας. Και, φυσικά, τραγουδήθηκαν τα τραγούδια της ταινίας, που διασκευάστηκαν στα Ελληνικά από τη Βούλα Πάλλα, που μάλιστα ήταν φίλη της Ναργκίς η οποία είχε επισκεφθεί αρκετές φορές τότε την Ελλάδα. Μπορεί να προκαλεί από μειδίαμα μέχρι γέλιο, αλλά κρύβει και μια νοσταλγία, αφού, έτσι κι αλλιώς, σφράγισε εκείνη την εποχή.
Η ταινία λεγόταν «Μητέρα Ινδία», ήταν ριμέικ μιας προγενέστερης ταινίας (1940) του ίδιου σκηνοθέτη (Aurat), και μεταφορικά αντιπροσώπευε την Ινδία ως έθνος, μέσα στον απόηχο της ανεξαρτησίας, διαπνεόμενη από εθνικισμό. Στα Ελληνικά βγήκε με έναν δυνατό τίτλο για να συγκινήσει εκ των προτέρων: «Γη ποτισμένη με ιδρώτα».

Η πιο διάσημη ινδική ταινία όλων των εποχών, λοιπόν,  ήταν ένα επικό μελό του Μπόλυγουντ (Χόλυγουντ της Βομβάης), του  1957. Η σκηνοθεσία ήταν του Μεχμπούμπ Καν, με πρωταγωνίστρια τη μεγαλύτερη σταρ θρύλο της Ινδίας, τη Ναργκίς,  και τον Σουνίλ Ντουτ. Το όνομα  Ναργκίς (σημαίνει Νάρκισσος) ήταν καλλιτεχνικό. Το πραγματικό της όνομα ήταν Φατιμά Ρασίντ (1929-1981).
Η ιστορία είναι εμπνευσμένη από ένα βιβλίο με ομώνυμο τίτλο μιας Αμερικανίδας συγγραφέως, της Κάθριν Μάγιο, που επιτίθεται και δυσφημεί την ινδική κουλτούρα, τη θρησκεία  και τον πολιτισμό, ενώ  τάσσεται κατά της αυτοδιάθεσης και της ανεξαρτησίας της Ινδίας. Το βιβλίο προκάλεσε οργή και γράφτηκαν πολλά άλλα (περίπου 50) για να διαψεύσουν αυτή τη λάθος αντίληψη που έδινε για την ινδική κοινωνία.

Το φιλμ, επομένως, είναι μια πρόκληση-απάντηση σε αυτό το υβριστικό βιβλίο. Η ταινία ερμηνεύεται ως μια αλληγορία, καθρέφτης ενός πρόσφατα ανεξάρτητου κράτους, χωρίς πλέον τη βρετανική αποικιακή αρχή, που με πολύ γλαφυρό τρόπο και έναν διάχυτο πατριωτισμό  αναδεικνύει  τα προβλήματα μιας ανερχόμενης χώρας, και δη τη φεουδαρχική καταπίεση και την εκμετάλλευση των αγροτών από τους τοκογλύφους. 
Η  Ράντα (Ναργκίς) είναι μια φτωχή  εξαθλιωμένη αγρότισσα, που την έχει εγκαταλείψει ο άντρας της επειδή έχασε τα χέρια του σε ένα ατύχημα,  και αγωνίζεται να σώσει την περιουσία της που την  έχει υποθηκεύσει σε έναν αδίστακτο τοκογλύφο. Αργότερα γίνεται αρχηγός (μητέρα) του χωριού, όταν όμως ο λατρευτός γιος της Μπιρζού παραβιάζει τους νόμους,  ως αρχέτυπο μια ιδανικής  Ινδής γυναίκας με υψηλές ηθικές αξίες, αποφασίζει να τον τιμωρήσει η ίδια και το σκοτώνει με τα ίδια της τα χέρια.  Πολλοί συγγραφείς είδαν τη Ράντα και ως σύμβολο της χειραφέτησης των γυναικών. Μάλιστα, η σχέση της μητέρας με τον γιο χαρακτηρίστηκε από μερικούς ως Οιδιπόδειο σύμπλεγμα. 
Η ταινία γυρίστηκε στη  Βομβάη στο  Mehboob Studios και σε διάφορα χωριά. Η μουσική του Νοσάντ εισήγαγε στο Μπόλυγουντ δυτικότροπη μουσική μαζί  με ένα είδος  χολυγουντιανής ορχήστρας.

Υπήρξε η πιο ακριβή ινδική ταινία, μια διάσημη  υπερπαραγωγή που άφησε εποχή, που έβγαλε και με το παραπάνω τα έξοδά της, κάνοντας πρεμιέρα το 1957 στο Νέο Δελχί, με την τιμητική παρουσία του προέδρου της χώρας και του πρωθυπουργού. Ήταν η πρώτη φορά που η Ινδία υπέβαλε την ταινία ως υποψήφια για το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας (1958), αλλά έχασε από τις «Νύχτες της Καμπίρια» του Φεντερίκο Φελίνι.  Έκτοτε, έχει αποσπάσει πολλά βραβεία μέσα στα χρόνια όπως και η Ναργκίς ως  καλύτερη ηθοποιός.
Το φιλμ έχει χαρακτηριστεί από τους «New York Times» ως το ινδικό «Όσα παίρνει ο άνεμος». Έτυχε τεράστιας απήχησης σε όλη την Ευρώπη –μη συμπεριλαμβανομένης της Βρετανίας βέβαια– και σε όλο στον αραβικό κόσμο.
Η μουσική, τώρα,  της ταινίας γράφτηκε από τον Νοσάντ και αποτελείται από 12 τραγούδια που τραγουδούν οι Μοχάμεντ Ραφί, Σαμσάντ Μπεγκούμ, Λατά Μανγκεσκάρ και Μάνα Ντέι. Όμως, δεν έτυχε θερμής υποδοχής και θεωρήθηκε ότι δεν ταίριαζε με το αγωνιστικό ιδεώδες που ήθελε να προβάλει η ταινία και ότι δεν ήταν ισάξια με την ποιότητά της. Ωστόσο, αργότερα αναθεωρήθηκε αυτή η άποψη, βαθμολογήθηκε 7,5 στα 10 και πήρε θέση ανάμεσα στα 100 Καλύτερα Σάουντρακ  του Μπόλυγουντ. Στην Ελλάδα τα τραγούδια έγιναν μεγάλες επιτυχίες και διασκευάστηκαν από τη Βούλα Πάλλα, που ακολούθησε πιστά το σενάριο και το ανάλογο ύφος της ταινίας. 

Μουσικοδρόμιο
videosmusicview

Duniya main hum aaye - Λάτα Μανγκεσκάρ


Σκληρή είναι η ζωή μας - Βούλα Πάλλα


O Mere Lal Aaja - Λάτα Μανγκεσκάρ


Γιατί να φύγεις γιε μου - Βούλα Πάλλα



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου